Honduraseko bidaiaren kontaketa

Honduraserako bidaiaren kontaketa

Bizi izandako esperientziatik aktualiteari begirada bat

Hainbat kontu kontatzeko

Sarrera Zer da Programa hau? Honduraseko testuingurua Giza eskubideen inguruko hainbat datu Ikasleen borroka Berta Caceresen familiaren borroka Eta hemendik aurrera zer? Esteka interesgarriak

Nondik abiatzen gara?

"

"

2017. urteko uztailean, nazioarteko misio batean parte-hartuko genuen Hondurasen, Euskal Herriko beste erakunde batzuekin batera. Bidai honen helburua jazarpenaren eta mehatxuen biktima izateagatik Euskal Herrian 2016. urtean artatuak izan ziren pertsonen egoera ezagutzea izan zen, baita herrialde horietan gertatzen diren giza eskubideen urraketak eta alor horretan egondako aurrerapausoak tokian bertan aztertzea ere. Programak “Comité de Familiares de Detenidos Desaparecidos de Honduras” (COFADEH*) eta “Instituto Ecuménico Hondureño de Servicios Comunitarios” (INEHSCO*) delako elkarte hondurastarren giza eskubideen aldeko bi aktibista artatu zituen 2016. urtean. CEAR-Euskadi erakundeak du Programa garatzeko eta kudeatzeko ardura. Bidaiak, pertsona horien babes-sareak sendotzeko aukera izan zezakeela uste genuen, baita nazioarteko babesa ikusgai egiteko ere. Horretarako, elkarte, mugimendu eta erakunde hondurastar ugarirekin batzartuko ginen, euren egoera, aldarrikapenak zein giza eskubideen egoeraren inguruko informazio bildu eta erakundeei helarazi ahal izateko. Hainbat herri mugimendu eta erakunderekin bildutako esperientziak kronika laburren bidez jaso genituen. Baita sare sozialen bidez ere. Hurrengo lerroetan izango duzue bidaiaren inguruko informazio gehiago!

Bidaiaren helburuak

› Epe baterako oso mehatxatuta dauden giza eskubideen defendatzaileak babestea. Aldi batez babes-prozesua gauzatzea (laguntza psikosoziala) Programan sartutako pertsonen elkartze-ehundurarentzat “babes eta/edo alerta” gisa balio dezaketen kontaktuak lortzea eta ekitaldien agenda antolatzea. Programan parte hartzen duten defendatzaileei eskaintza formatiboa dohan izateko aukera ematea.

1982. urtean jaio zen, segurtasun nazionaleko doktrinaren aplikazioaren testuinguruan. Elkartea bortxazko desagerpenen biktima ziren 12 familiak sortu zuten.

COFADEHComité de Familiares de Detenidos y desaparecidos de Honduras

PARTE HARTZAILEAK

Komunitate-mailako zerbitzuak eskaintzen ditu eta bere helburu nagusia bizitza defendatzea da, bertako elikadura eta osasun kultura berpiztuz, baita nekazaritza ere. Herrialde hartako elkarte ezberdinekin batera lan egiten du militarizazioaren, transnazionalen eta zapalkuntza ezberdinen aurka borrokatzeko, lurralde indigenak defendatzeko...

INEHSCOInstituto Ecuménico Hondureño de Servicios Comunitarios

Honduraseko EH-ko ordezkaritza

› Helburuak: Babespean izandako pertsonen egoera pertsonal eta komunitarioaren jarraipena egitea, haien segurtasun-sarea sendotzeko. Gobernuaren eta herri mugimenduen babesa ikusarazteko. Haien komunitatean eta partaide diren gizarte-erakundeetan giza-eskubideen egoeraren jarraipena egiteko.

• Eusko Jaularitzatik (Biktimen eta Giza Eskubideen Zuzendaritza eta Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentzia)
• Gobernuak (Giza Eskubideen, Berdintasunaren eta Herritarren Partaidetzaren Batzordeko alderdi politiko guztien ordezkariak)
• Herri Mugimenduak eta eragile sozialak (Joxemi Zumalabe Fundazioa, Mundu bat, CEAR eta Aldarte)

Harremanak

Lurralde osoko hamaika sektoretako hainbat aktibistekin (langile mugimendua, umeen eskubideen defentsan, ingurugirokoak, adierazpen asuntara, ikasleak, hezkuntzako irakasleak, giza eskubideen defendatzaileak, nekazal mugimendua, LGTB, emakumeen eskubideen defendatzaileak, erakunde feministak….). Instituzio publikoekin (Comisionado Nacional de DDHH, Subsecretaria Justicia y DDHH...) Erakunde internazionalak (AECID, PBI, OACNUDH...)

Testuingurua

+

• Populazioa: 8.7 milioi biztanle
• Baliabide naturalak: Oso aberatsa da (bi ozeano, baliabide, biodibersitate handia...du). Herrialde pobretua bihurtu dute
• Desberdintasun sozial handiak. Populazioaren gehiengoa pobrezioan eta bazterketa sozialean bizi da, tokiko oligarkiek botere handia eta aberastasunaren monopolioa dute.

• Estortsioa enpresaburuei, ez dago ekintzaile ekonomiko berririk, langabezia tasa altua...
• Giza eskubideen etengabeko zapalkuntza
• Erailketa gehien jazotzen diren guda gabeko herrialdea da
• Erligioak influentzia-botere nabarmena du.

+

• 1924, 1956 1963 eta 2009 urteetan estatu kolpeak egon dira, azkena Zelaya presidentearen kontra
• Estatu kolpeari aurre egiteko Frente Nacional contra el golpe de Estado eta beranduago Frente Nacional de Resistencia Popular sortu zen. 2014Ko hautoezkundetan Libre alderdia sortu zuten.
• Partido Nacionaleko Juan Orlando Hernández irabazi zutizten baina fraude electoralpean.

• Aurtengo hauteskundeak hurbil dauden honetan, kriminalizazioa eta indarkeriaren gorakada antzeman da.
• Libre, Partido Anticorrupción, Partido Innovación y Unidad alderdiak batu dira eta "Alianza de la Esperanza" sortu dute.
• Juan Orlando Hernándezek kontistuzioaren irakurketa ez legala egin du eta ber-hautaketara aurkeztuko da. Eta ez da legala!

Giza eskubideen inguruko hainbat datu

• Narkotrafikoaren korridorea bertatik pasatzen da
• Marek Estatua ordezkatzen dute auzo askotan
• AEB-entzako geopolitika gune garrantzitsuena da. Ozeanoko gune militar handiena dute bertan.
• Bortxazko desplazamenduak izugarri ugaritu dira (30mila ume urtero).
• Astero deportatuz betetako lau hegazkin heltzen dira AEBtatik Hondurasera, baita autobus ugari Mexikotik ere.
• Haurren egoera oso larria da (100 neskatik 25 haurdun daude bortxaketengatik, 1.300 miloi haur ez doaz eskolara, 435 mila haur ekonomikoki esplotatuta daude...)

• Impunitate itzela dago.
• Bizitzaren aurkako 100 delitutik %5 bakarrik iristen dira epaitegietara.
• Oso militarizatuta dagoen gizartea da. Polizia eta militarrak baino segurtasun pribatu gehiago dago.
• Estatu kolpetik egoerak okerrera egin du (80 kazetari, 300 nekazari, 224 LGTBI pertsona erail dituzte, 170 feminizidioak, kautela-neurriak izan arren hilketak daude, lurraldearen desjabetzetan hilketa masiboak dakartza...5000 nekazariak eta haien artean 1700emakume kartzelan daude...)
• Panorama horretan emakumeak eta LGTBI kolektibo dira krudelkeria gehien paraitzen dutenak.

• 1977an azken hospital publikoa ireki zen, alabaina, epe honetan 100 pribatu eraiki dira
• Egunerokoan hamaika oztopo eta arrisku dituzte; jasotako errepresioa, mehatxuak, etenik gabeko guda psikologikoa eta kriminalizazio publikoa ; beraiek erailtzeko planak garatzeraino
• Erakundeak deuseztatzeko estrategia asko ere erabiltzen dituzte (kriminalizazio publikoa egin, infliltratuak ipini, administratiboki zergak igo, isunak ezarri, produktuak saltzeko lizentzia kendu…)
• Espainiar estatutik kode penala erreformatzeko aholkulariak joan egin ziren, orain, hemen bezala disidentzia soziala zigortzen da terrorismoaren apologiagatik.

Video

You can not just tell about your project but also show it! Feel free to add a video or a photo!

UNAH-ko ikasleen borroka

• Unibertsitatera heltzen diren pertsonak, populazioaren %2 dira
• Unibertsitatea borroka esparrua izan da: 2016 eta 2017 urteetan ez dira egon klaserik
• Ikasle multzo bat gose greba hasteko arazoi nagusiak:

• Hezkuntza publikoa, laikoa, kalitatezkoa izatea eta ikasleen presentzia izatea erabaki guneetan
• Ikasleen krontrako kriminalizazioa eta errepresioaren amaiera eskatzea
• Julieta Castellanos errektorearen dimisioa eskatzea

Krisia bukatzeko ikasleek kongresuan “anteproyecto de ley La iniciativa ciudadana” aurkeztu zuten. Unibersitatea izateko diru-autonomia eta administratibo gehiago eskatuz, honako balore hauek aipatuz: unibertsitatearen komunitatearen parte hartzea, independentzia, legaltasuna....

Video

You can not just tell about your project but also show it! Feel free to add a video or a photo!

• Abuztuaren 17an gose greba eten egiten zuten (haietako batzuk 53 egun egon ziren)
• Hala ere, irailean berriz liskarrak egon ziren ikasleen kontrako epaiketak egon zirelako
• Behin baino gehiagotan: ziurtasun pribatuaren presentzia egon da gas-negar eragile bonbak erabiliz edota jipoiak emanez. Zauritu ugari egon dira
• 30 ikasle epaituta (haietako 20 libre baina UNAHtik botata eta 10 kartzelara ez sartzeko programa batean sartuta, hala ere, haietako bat kartzelan dago)
• 21.000 ikasle inguru hil dituzte 2010 eta 2016 urteen artean Honduraseko Unibertsitate Autonomoaren Biolentziaren Behatokiaren estatistiken arabera

Berta Caceres-en familiaren borroka

“El extractivismo es la nueva colonización”“La necesidad de justicia es mayor que el miedo y el dolor”

• Berta Cáceres, AguaZarca proiektu hidroelektrikoaren aurkako mugimenduari lotutako buruzagi indigena 2014an hil zuten.
• “Amalurraren defendatzaileak” kanpainaren barruan Honduraseko 38 erakundek, “Hechos y circunstancias alrededor del asesinato de Berta Cáceres Flores” informea argitaratu zuten.
• Hondurasko hainbat goi karguk eta funtzionariok Berta Caceresen hilketarekin lotura zuzena izan dezakete, GAIPE Aholkulari Adituen Talde Independenteak eginiko ikerketaren arabera.
• Familia mehatxatuta dago eta Olivia Zuñiga (Bertaren alaba) eta bere semeak atentatu bat bizi izan dute, hala ere, tinko jarraitzen dute proiektua behin betirako gelditzeko eta Bertaren hilketa argitzeko.

Eta orain zer?

› Hauteskundeakazaroaren 26an izango dira“los años electorales en el país son años muy crueles y aumentan los asesinatos de opositores y de personas de bajo perfil, que no salen en los medios”

ADI EGON!

Estekak

Radio progreso: http://radioprogresohn.net/COFADEH https://www.facebook.com/profile.php?id=100004767908229&fref=tsDefensores en línea http://defensoresenlinea.comIniciativa Mesoamericana de Mujeres Defensoras de DDHH:http://im-defensoras.org/categoria/redes/honduras/Peace Brigades International (PBI):http://www.pbi-honduras.org/??&L=0Ikasleen borroka https://www.facebook.com/Comite-de-Huelga-de-Hambre-UNAH-897263513672153/Comite por la libertad de expresión http://www.clibrehonduras.com/